ᥛᥫᥒᥰ ᥛᥣᥱ ᥘᥥᥰ ᥔᥦᥰ
ᥛᥫᥒᥰ ᥛᥣᥱ ᥘᥥᥰ ᥡᥦᥰ | |
---|---|
![]() ᥟᥩᥒᥲᥖᥤᥲ ᥛᥫᥒᥰ ᥛᥣᥱ ᥘᥥᥰ ᥔᥦᥰ (dark green) – Asia ᥢᥬᥰ (dark gray ᥘᥦᥲ white) | |
ᥝᥥᥒᥰ ᥒᥝᥲ ᥓᥪᥒ ᥘᥦᥲ ᥝᥥᥒᥰ ᥕᥬᥱ ᥔᥤᥴ ᥙᥫᥢ |
Kuala Lumpurᥗᥦᥛᥰ ᥙᥣ ᥘᥥᥐᥳ:Refn 3°8′N 101°41′E / 3.133°N 101.683°E |
National languages (official) | [lower-alpha 1][lower-alpha 2][lower-alpha 3] |
Recognized languages | English (de facto)[lower-alpha 3] |
ᥐᥨᥢᥰ ᥑᥫᥰ (2023) |
|
ᥘᥩᥒ ᥐᥫᥰ ᥕᥛ |
|
Independence from the United Kingdom | |
31 August 1957[3] | |
22 July 1963 | |
31 August 1963[4] | |
16 September 1963 | |
ᥟᥥᥱ ᥘᥤᥳ ᥕᥣᥱ ᥟᥢᥴ | |
• ᥞᥨᥛ | ႓႓႐,႘႐႓[5][6] km2 (႑႒႗,႗႒႔ sq mi) (ᥓᥢᥳ: 67th) |
• ᥢᥛᥳ (%) | 0.3 |
ᥞᥨᥝᥴ ᥘᥙ ᥐᥨᥢᥰ | |
• 2024 ᥘᥣᥛᥰ | 34,564,810[7] (ᥓᥢᥳ - 43rd) |
• 2020 ᥔᥥᥢᥲ ᥛᥣᥭᥴ ᥞᥨᥝᥴ ᥞᥫᥢᥰ | 32,447,385[8] |
• ᥘᥩᥒ ᥔᥖ ᥞᥨᥝᥴ ᥘᥙᥳ ᥐᥨᥢᥰ | ႑႐႑/km2 (႒႖႑.႖/sq mi) (ᥓᥢᥳ- 116th) |
GDP (PPP) | ᥘᥣᥛᥰ 2024 |
• ᥞᥨᥛ |
![]() |
• Per capita |
![]() |
GDP (nominal) | ᥘᥣᥛᥰ2024 |
• ᥞᥨᥛᥲ |
![]() |
• Per capita |
![]() |
Gini (2021) |
ᥗᥦᥛᥰ ᥙᥣ ᥘᥥᥐᥳ:DecreasePositive 40.7[10] ᥐᥣᥒ |
HDI (2022) |
0.807[11] ᥔᥧᥒᥴ ᥞᥦᥒᥰ · 63rd |
ᥒᥪᥢᥰ ᥖᥩᥒᥰ | Malaysian ringgit (RM) (MYR) |
ᥑᥣᥝᥰ ᥕᥣᥛᥰ ᥘᥣᥲ ᥘᥤᥢ | MST (UTC+8) |
ᥙᥫᥒ ᥝᥢᥰ ᥖᥤ | dd-mm-yyyy |
ᥑᥨᥖ ᥖᥥᥱ ᥘᥤᥱ ᥜᥨᥒᥰ | +60 |
Internet TLD | .my |
ᥛᥫᥒᥰ ᥛᥣᥱ ᥘᥥᥰ ᥡᥦᥰ ᥘᥭᥳ ᥛᥤᥰ ᥝᥭᥳ ᥖᥤ ᥐᥧᥢ ᥚᥣᥭᥱ ᥟᥩᥐᥱ ᥖᥣᥒᥰ ᥓᥣᥢᥰ ᥟᥥᥰ ᥔᥦᥰ ᥕᥝᥳ. ᥛᥢᥰ ᥙᥥᥢ ᥛᥫᥒᥰ ᥚᥖ ᥖᥣᥱ ᥘᥦᥱ ᥘᥦᥲ ᥛᥤᥰ ᥝᥭᥳ 13 ᥓᥪᥒ ᥛᥫᥒᥰ ᥖᥒᥰ ᥘᥣᥲ ᥘᥤᥢ 3 ᥟᥢ ᥚᥩᥒᥰ ᥘᥨᥒᥴ ᥓᥪᥒ ᥛᥫᥒᥰ ᥟᥧᥙ ᥙᥫᥒ ᥕᥝᥳ. ᥛᥫᥒᥰ ᥛᥣᥱ ᥘᥥᥰ ᥔᥦᥰ ᥘᥭᥳ ᥛᥤᥰ ᥕᥧᥱ ᥝᥭᥳ ᥖᥤ ᥐᥧᥢ 2 ᥟᥢ. ᥟᥢ ᥘᥪᥒ ᥙᥥᥢ ᥙᥢᥱ ᥢᥤᥱ ᥔᥧᥱ ᥘᥣᥱ ᥛᥣᥱ ᥘᥥᥰ ᥡᥦᥰ ᥘᥦᥲ ᥗᥦᥒᥲ ᥟᥢ ᥘᥪᥒ ᥙᥥᥢ ᥛᥣᥱ ᥘᥦᥰ ᥡᥣᥰ ᥚᥣᥭᥱ ᥖᥒᥰ ᥟᥩᥐᥱ ᥟᥢ ᥛᥤᥰ ᥝᥭᥳ ᥖᥤ ᥐᥧᥢ ᥙᥩᥱ ᥢᥤˇᥕᥨᥝᥱ ᥕᥝᥳ. ᥙᥢᥱ ᥢᥤᥱ ᥔᥧᥱ ᥘᥣᥱ ᥛᥣᥱ ᥘᥦᥰ ᥡᥣᥰ ᥘᥭᥳ ᥘᥦᥢ ᥘᥤᥢ ᥛᥢᥰ ᥓᥙ ᥐᥢ ᥖᥣᥒᥰ ᥛᥫᥒᥰ ᥗᥭᥰ, ᥛᥫᥒᥰ ᥔᥤᥢᥱ ᥐᥣᥱ ᥙᥨᥝᥰ, ᥛᥫᥒᥰ ᥙᥤᥱ ᥕᥦᥖᥱ ᥘᥢᥱ ᥖᥒᥰ ᥛᥫᥒᥰ ᥟᥤᥢᥱ ᥖᥨᥝᥱ ᥢᥤᥰ ᥡᥣᥰ ᥕᥝᥳ. ᥛᥣᥱ ᥘᥦᥰ ᥡᥣᥰ ᥚᥣᥭᥱ ᥟᥩᥐᥱ ᥔᥛᥳ ᥓᥙ ᥐᥢ ᥖᥣᥒᥰ ᥙᥣᥱ ᥘᥧᥱ ᥢᥣᥭᥰ, ᥟᥤᥢᥱ ᥖᥨᥝᥱ ᥢᥤᥰ ᥡᥣᥰ, ᥚᥤᥱ ᥘᥦᥖ ᥙᥥᥢᥰ ᥖᥒᥰ ᥙᥤᥱ ᥕᥦᥖᥱ ᥘᥢᥱ ᥕᥝᥳ. ᥛᥫᥒᥰ ᥘᥨᥒᥱ ᥛᥣᥱ ᥘᥥᥰ ᥡᥣᥰ ᥙᥥᥢ ᥐᥩᥱ ᥘᥣᥱ ᥘᥛᥱ ᥙᥧᥱ ᥕᥝᥳ. ᥞᥨᥝ ᥐᥨᥢᥰ ᥟᥢ ᥕᥧᥱ ᥔᥝᥰ ᥖᥤ ᥛᥣᥱ ᥘᥥᥰ ᥡᥣᥰ ᥛᥤᥰ 32 ᥛᥤᥱ ᥘᥤᥱ ᥕᥦᥛᥱ ᥕᥝᥳ. ᥘᥬᥰ ᥐᥛᥱ ᥚᥣᥱ ᥘᥭᥳ, ᥑᥝᥴ ᥙᥥᥢ ᥘᥣᥛᥱ ᥙᥣᥖ 45 ᥟᥢ ᥛᥤᥰ ᥞᥨᥝᥴ ᥐᥧᥢᥰ ᥘᥛᥴ ᥔᥤᥴ ᥙᥪᥢ ᥕᥝᥳ.
ᥛᥣᥱ ᥘᥥᥰ ᥡᥣᥰ ᥐᥩᥲ ᥛᥫ ᥟᥩᥢ ᥖᥣᥒᥰ ᥕᥣᥛᥰ ᥛᥤᥰ ᥛᥫᥒᥰ ᥞᥩᥴ ᥑᥛᥰ ᥑᥝᥴ ᥕᥧᥱ. ᥛᥫ ᥙᥤ 1800s ᥘᥢᥳ, ᥑᥝᥴ ᥐᥩᥲ ᥘᥭᥲ ᥖᥨᥐ ᥖᥬᥳ ᥛᥪᥰ ᥙᥣᥱ ᥘᥤᥖ ᥖᥤᥖ ᥟᥤᥢᥱ ᥙᥣᥱ ᥕᥣᥱ ᥑᥝᥴ ᥕᥝᥳ. ᥛᥪ ᥙᥤ 1946 ᥘᥢᥳ, ᥛᥫᥒᥰ ᥙᥢᥱ ᥢᥤᥱ ᥔᥧᥱ ᥘᥣᥱ ᥛᥣᥱ ᥘᥥᥰ ᥡᥣᥰ ᥘᥭᥳ ᥑᥪᥢᥰ ᥛᥥᥰ ᥙᥥᥢ ᥛᥣᥱ ᥘᥣᥱ ᥕᥢᥱ ᥕᥧᥱ ᥢᥤᥱ ᥕᥢᥱ ᥕᥝᥳ. ᥐᥨᥭᥰ ᥐᥣ ᥗᥪᥒᥴ ᥛᥣᥰ ᥙᥤ 1948 ᥔᥛᥳ, ᥑᥪᥢᥰ ᥛᥥᥰ ᥞᥬᥲ ᥙᥥᥢ ᥚᥖ ᥖᥣᥱ ᥘᥦᥱ ᥛᥣᥱ ᥘᥣᥱ ᥕᥣᥱ ᥕᥝᥳ. ᥑᥝᥴ ᥑᥪᥢᥰ ᥘᥭᥲ ᥘᥩᥒ ᥘᥩᥖ ᥘᥦᥝᥰ ᥛᥫ 31/08/1957 ᥕᥝᥳ. ᥛᥫᥒᥰ ᥘᥩᥖ ᥘᥦᥝᥰ ᥔᥝᥰ ᥑᥩᥴ ᥛᥣᥱ ᥘᥥᥰ ᥡᥣᥰ ᥘᥭᥳ ᥑᥪᥢᥰ ᥛᥥᥰ ᥞᥨᥛ ᥙᥩᥒᥰ ᥐᥢ ᥖᥒᥰ ᥙᥩᥱ ᥢᥤᥱ ᥕᥨᥝᥱ ᥚᥣᥭᥱ ᥞᥩᥒᥱ, ᥔᥣᥱ ᥘᥣᥱ ᥝᥖ ᥖᥒᥰ ᥔᥤᥢᥱ ᥐᥣᥱ ᥙᥨᥝᥰ ᥟᥢ ᥕᥧᥱ ᥖᥬᥳ ᥙᥣᥱ ᥘᥤᥖ ᥖᥤᥖ ᥟᥤᥢᥱ ᥙᥣᥱ ᥕᥣᥱ ᥛᥫ ᥝᥢᥰ ᥗᥤᥳ 16/09/1963 ᥔᥥᥴ ᥓᥒᥱ ᥙᥥᥢ ᥛᥣᥰ ᥛᥫᥒᥞ ᥛᥣᥱ ᥘᥥᥰ ᥡᥣᥰ ᥕᥝᥳ. ᥗᥪᥒᥴ ᥛᥣᥰ ᥘᥫᥢ ᥟᥩᥰ ᥐᥦᥖ, 1965 ᥘᥢᥳ, ᥐᥩᥙ ᥙᥫ ᥘᥩᥒ ᥟᥛᥱ ᥚᥩᥛᥳ ᥓᥬ ᥐᥢ ᥘᥬᥰ ᥐᥣᥒ ᥐᥨᥢᥰ ᥘᥨᥒ ᥓᥪᥒ ᥔᥤᥢᥱ ᥐᥣᥱ ᥙᥩᥰ ᥘᥦᥲ ᥛᥫᥒᥰ ᥘᥨᥒᥴ ᥛᥣᥱ ᥘᥥᥰ ᥡᥣᥰ ᥘᥢᥳ ᥔᥥ, ᥓᥩᥛ ᥓᥪᥒ ᥛᥫᥒᥰ ᥔᥤᥢᥱ ᥐᥣᥱ ᥙᥨᥝᥰ ᥓᥒᥱ ᥘᥭᥲ ᥗᥩᥢᥴ ᥓᥪᥒ ᥔᥤᥢᥱ ᥐᥣᥱ ᥙᥨᥝᥰ ᥟᥩᥐᥱ ᥘᥬᥰ ᥛᥫᥒᥰ ᥛᥣᥱ ᥘᥥᥰ ᥡᥣᥰ ᥕᥝᥳ. ᥖᥥᥱ ᥝᥢᥰ ᥘᥢᥳ ᥛᥣᥰ, ᥔᥤᥢᥱ ᥐᥣᥱ ᥙᥨᥝᥰ ᥐᥩᥲ ᥓᥒᥱ ᥘᥭᥲ ᥙᥥᥢ ᥛᥫᥒᥰ ᥘᥩᥖ ᥘᥦᥝᥰ ᥔᥝᥰ ᥑᥩᥴ ᥛᥣᥰ ᥕᥝᥳ.
ᥘᥬᥰ ᥛᥫᥒᥰ ᥛᥣᥱ ᥘᥥᥰ ᥡᥣᥰ ᥘᥭᥳ, ᥐᥨᥢᥰ ᥑᥫᥰ ᥐᥧ ᥓᥣᥝᥰ ᥓᥣᥝᥰ ᥕᥧᥱ ᥓᥩᥛᥰ ᥐᥢ ᥘᥦᥲ ᥘᥩᥒ ᥜᥤᥒᥲ ᥗᥧᥒᥰ, ᥘᥩᥒ ᥕᥤᥢᥱ ᥙᥥᥲ ᥐᥩᥲ ᥛᥤᥰ ᥐᥧ ᥓᥫᥳ ᥐᥧ ᥛᥥᥝᥰ ᥕᥝᥳ. ᥞᥨᥝᥴ ᥐᥨᥢᥰ ᥑᥫᥒ ᥘᥪᥒ ᥘᥭᥳ ᥙᥥᥢ ᥐᥨᥢᥰ ᥑᥫᥰ ᥛᥣᥱ ᥘᥥᥰ ᥕᥝᥳ. ᥐᥨᥢᥰ ᥑᥫᥰ ᥘᥥᥱ, ᥟᥤᥢᥰ ᥖᥤᥰ ᥕᥣᥰ ᥐᥩᥲ ᥛᥤᥰ ᥟᥤᥖ ᥟᥩᥖ ᥕᥧᥱ. ᥚᥣᥱ ᥔᥣᥱ ᥑᥣᥛᥰ ᥖᥤ ᥛᥫᥒᥰ ᥛᥣᥱ ᥘᥥᥰ ᥡᥣᥰ ᥙᥥᥢ ᥚᥣᥱ ᥔᥣᥱ ᥛᥣᥱ ᥘᥦᥰ ᥟᥢ ᥙᥥᥢ ᥚᥣᥱ ᥔᥣᥱ ᥐᥨᥢᥰ ᥑᥫᥰ ᥛᥣᥱ ᥘᥥᥰ ᥕᥝᥳ. ᥛᥣᥒ ᥖᥤ ᥐᥩᥲ ᥖᥪᥐ ᥓᥬᥳ ᥖᥪᥰ ᥚᥣᥱ ᥔᥣᥱ ᥟᥤᥢᥰ ᥐᥣᥳ ᥘᥥᥖ ᥕᥧᥱ ᥘᥒᥱ ᥐᥝᥱ. ᥚᥣᥱ ᥔᥣᥱ ᥘᥙ ᥕᥛ ᥔᥛᥳ ᥙᥥᥢ ᥟᥤᥖ ᥔᥣᥱ ᥘᥢᥱ ᥐᥦᥱ ᥖᥣᥳ ᥚᥧ ᥟᥧᥙ ᥙᥫᥒᥴ ᥑᥝᥴ ᥙᥢ ᥑᥩᥒᥳ ᥞᥬᥲ ᥘᥙ ᥕᥛᥴ ᥚᥣᥱ ᥔᥣᥱ ᥖᥣᥒᥱ ᥟᥢ ᥕᥧᥱ.
ᥙᥫᥒ ᥟᥤᥒ
[ᥛᥨᥢᥳ ᥛᥥᥰ | ᥛᥥᥰ ᥗᥖᥴ ᥒᥝᥲ ᥒᥣᥱ]- ↑ Malaysian Flag and Coat of Arms. Malaysian Government.
- ↑ The States, Religion and Law of the Federation. Constitution of Malaysia. Judicial Appointments Commission. “Islam is the religion of the Federation; but other religions may be practised in peace and harmony in any part of the Federation.”
- ↑ Mackay, Derek (2005). Eastern Customs: The Customs Service in British Malaya and the Opium Trade. The Radcliffe Press, 240–. ISBN 978-1-85043-844-1.
- ↑ 31 Ogos 1963, Hari kemerdekaan Sabah yang rasmi. AWANI (14 May 2021).
- ↑ Laporan Kiraan Permulaan 2010. Jabatan Perangkaan Malaysia.
- ↑ Malaysia country profile (24 February 2020).
- ↑ ᥗᥦᥛᥰ ᥙᥣ ᥘᥥᥐᥳ:Cite CIA World Factbook
- ↑ Population and Housing Census of Malaysia 2020. Department of Statistics, Malaysia.
- ↑ 9.0 9.1 9.2 9.3 World Economic Outlook Database, April 2024 Edition. (Malaysia). International Monetary Fund (16 April 2024).
- ↑ World Bank Open Data.
- ↑ Human Development Report 2023/2024 (in en). United Nations Development Programme (13 March 2024).
ᥛᥤᥰ ᥘᥩᥒ ᥚᥤᥖᥴ ᥙᥫᥒ: <ref>
tags exist for a group named "lower-alpha", but no corresponding <references group="lower-alpha"/>
tag was found